تقليد وحي بر پايهٴ تحقيق عقل

در مسايل جهان شناسي و اعتقادي ظن و گمان اعتبار ندارد و تا مطلبي، برهاني نباشد، نبايد آن را پذيرفت و تبعيت نيز فقط از انبيا رواست. اگر تقليد است، تقليد وحي است، و اگر تحقيق است، تحقيق عقل است: ﴿لمن كان له قلب أو ألقي السَّمع وهو شهيدٌ﴾.(1) در اين آيه تنها تقليد وحي به رسميت شناخته شده است. انسان يا اهل تعقّل است، و يا اهل تعبّد. عقل هم انسان را در بخشي از اصول و نيز در فروع دين مطيع انبيا مي داند. عقل دربرابر وحي نيست، بلكه چراغي است كه انسان به وسيلهٴ آن وحي را مي‏شناسد.
عقل برهاني، چراغ قوي و وحي راه مستقيم است. انسان هرگز نمي تواند تنها با عقل به مقصد برسد، زيرا چراغ تنها راه را نشان مي دهد. اگر راهي نباشد، چراغ هرچه را نشان دهد، بيراهه خواهد بود. چراغ براي تشخيص راه از بيراهه است. آنچه انبيا آورده‏اند، راه است، و عقل، چراغ خوبي است تا انسان در پرتو آن صراط مستقيم را از ديگر مسيرها تشخيص دهد.
پانوشت
1. سورهٴ ق، آيهٴ 37.

مقالات مرتبط
1. تناقضات تعالیم بهائیت (1. تحری حقیقت)
2. تناقضات تعالیم بهائیت (2. وحدت عالم انسانی)
3. تناقضات تعالیم بهائیت (3. دین باید سبب الفت و محبت باشد.)
4. تناقضات تعالیم بهائیت (4. تطابق دین با علم و عقل)
5. تناقضات تعالیم بهائیت (5. ترک تعصبات دینی، جنسی و وطنی)
6. دعوت به تحقیق و نفی تقلید در سیره پیامبران الهی
7. دعوت اسلام به دین‌داری بر پایه تحقیق و نفی تقلید
8. دعوت به تعقل در اسلام
9. تقلید وحی بر پایه عقل
10. چرایی و چگونگی تسمک پیامبران به سیره گذشتگان