علي‌محمّد شيرازي از سال 1260 تا 1264 قمري از ادعاي ذکريت و بابيت فراتر نرفته بود.(1)
او هنگامي كه حروف حي را براي تبليغ مي‌فرستاد، از آنان خواست كه اسم و رسم او را براي كسي آشكار نسازند و او را تنها «باب موعود» معرفي كنند: «در حين تبليغ فقط بگوئيد که باب موعود ظاهر شده دليلش قاطع است و برهانش متين و کامل هر که به او مؤمن شود به جميع انبياء و رسل مؤمن است و هر که او را انکار نمايد به انکار جميع پرداخته است.» (2)
وي براي نخستين مرتبه در شعبان سال 1264 قمري بود که ادعاي قائميت و مهدويت خود را در تبريز آشکار ساخت (3) و در ميان علماي تبريز گفت: «منم آن كسي كه هزار سال مي‌باشد كه منتظر آن مي‌باشيد.»(4) از اين‌رو آيتي در گزارش‌هاي خود مي‌نويسد: «مريدان علي‌محمّد در شورش‌قلعه طبرسي مازندران و شورش زنجان (در سال‌هاي 1264 – 1267 قمري) از مسلماني دم مي‌زدند و نماز مي‌گزاردند و از بابيت علي‌محمّد شيرازي جانبداري مي‌کردند.»(5)
بابيان ديروز و بهائيان امروز هميشه علي‌محمّد شيرازي را «باب» خوانده‌اند(6) و با اين عنوان برايش کتاب نوشته‌اند.(7) بر اين اساس او در ميان پيروان خود نيز به عنوان مهدي موعود شناخته نشده و نمي‌شود.
پانوشت
1. فصلنامه انتظار موعود، مقاله «بررسی و تحلیلی بر پیشینه شناسی بابیت و مهدویت علی محمد باب و رابطه آن با جریانهای باطنی».
2. (اشراق خاوري، 1991: 76).
3. افندي، 1992: 99؛ فيضي، 1987: 286 – 299.
4. جاني كاشاني، 1910: 135.
5. آيتي، 1342: 163 و 195.
6. فيضي، 1987: 142.
7. محمّد حسيني، 1995.
پيگيري مقالات در تلگرام با كليك روي آدرس زير:
Leave a Reply